Ontvlechting en de 2e ronde van de crisis

Het moet toch niet gekker worden. Gisteren werd een plan aangedragen dat op het eerste gezicht wel 'iets' heeft, maar in feite nergens op slaat. Ik leg uit (maar je weet, bij mij duurt dat soms iets langer):

De kredietverzekeraars (geen goede term, maar beter dan obligatieverzekeraars, hoewel dat de letterlijke vertaling is van 'bond insurers'. De kredietverzekeraars worden ook wel 'monoliners' genoemd, waarbij gedoeld werd op de 1-1-duidige 'investment grade' struktuur van hun portefeuille, die tot voor kort -lees verder- profiteerden van hun AAA-ratings) hebben 2 soorten klanten (even kort door de bocht, maar ik ben meestal duidelijker dan 'iets' als Bernanke, de FED-baas) en dat zijn:

• Overheidsorganen (municipalities, states en dergelijke). Hier wordt nauwelijks tot niet gerotzooid met risico's, reden waarom het verzekeren van leningen uitgegeven door dit soort clubs feitelijk zonder risico is (maar de proceeds, de rente die wordt ontvangen door de houder zijn 'tax exempt' dus interessant). Ze verdienen (zie blog van gisteren) de veiligste rating, ofwel AAA.
• Bedrijven die zogenaamde 'structured finance' portefeuilles wensen te verzekeren. Hier gaat het dus om struktureel sterk (neerwaarts) risicodragende portefeuilles, die de incompetentia-kredietcrisis hebben veroorzaakt en dat houdt niet op bij 'subprime' hypotheken, alhoewel dat de simpelst te beschrijven categorie is.

De RA's (Rating Agencies) zijn inmiddels (al bijna een maand sinds 18 januari) wakker geworden en hebben zowaar de ratings van bekende 'monoliners' verlaagd van AAA tot AA of erger. Dit geeft enorme problemen, juist voor de groep overheidsorganen (zie boven, eerste bullet), want zij proberen geld aan te trekken en doordat nu de kredietverzekeraars lagere ratings hebben slaat dit terug op de rente die overheidsorganen welke daadwerkelijk lenen zullen gaan betalen (lagere rating -> hogere rente). De Wall Street Journal van gisteren maakt melding van het feit dat de 'Port Authority of New York' (onder andere eigenaar van het New Yorkse WTC en te vergelijken met zoiets als Het Rotterdamse Havenbedrijf, verantwoordelijk voor toegang en veiligheid in de haven in de breedste zin des woords) moeite had om via zgn 'auction-rate securities (ARS) aan geld te komen voor normale projekten die normaliter risico-oordeel AAA krijgen toebedeeld. Bij een rente van 20% (je leest het goed) waren er nog onvoldoende biedingen: de ARS failed!

Het loopt nu dus ernstig uit de hand, tenzij de mumbo-jumbo pratende Bernanke weeres wat geld in 'the economy' pompt. Zal wel gebeuren want korte termijn geld rentes van 20% horen thuis in Zimbabwe, daar kun je als US niet (NIET) mee thuis komen (in de wereld) (en die wereld lacht zich gek).

Met dit bericht zijn we dus toegekomen aan de 2e ronde van de crisis. De 1ste ronde had te maken (bottom line) met subprime hypotheken en met pakketjes verhandelbare hypotheken (structured finance gedoopt, hoewel ik het liever met de term OPLICHTING tooi) met onbestemd risicoprofiel. De 2e ronde is te definiëren als het gebrek aan liquiditeit, een gebrek aan geld om op zich zinvolle en noodzakelijke financiering voor projekten te verkrijgen. En dat kan niet voortduren, want dan 'valt geheel het raderwerk stil' en hebben we méér dan een crisis, meer dan een recessie, dan hebben we 'systemic risk', ofwel een crisis die het gehele financiële systeem omvat. Nog niet (vaak) voorgekomen dus weer iets NIEUWS!.

Daarenboven werd gisteren een plan bekend om de portefeuilles van kredietverzekeraars te splitsen in twee groepen conform bovenstaande bullet-indeling, een soort ontvlechting dus op basis van gepercipieerde risicoprofielen. De eerste groep zou dan een rating van AAA behouden en de tweede groep (waar de feitelijke problemen mee zijn) verkrijgt lagere ratings.

Leuk idee, iets als 'de vervuiler betaalt'. MAAR...

Als aandeelhouder van zo'n kredietverzekeraar weet je dan nu ECHT heel zeker dat je aandeel niks meer waard ZAL worden, want het aandeel wordt dan 'soort van' gesplitst in een 'AAA'-deel en een 'minder dan AAA'-deel. Het eerste aandeel levert standaard weinig tot niets op, maar kent dan ook geen risico en kent belastingvoordelen. Het tweede daarentegen zou behoorlijk op moeten leveren, maar helaas, er is crisis, dus dat aandeel-deel gaat gewoon een beetje erg failliet aan de incompetentia-kredietcrisis.

De reddende engel is dan (1 day moment of fame) Warren Buffet. Die gaat met de pet rond en vraagt alle bijna-faillieten of ze tot zijn imperium willen toetreden. Voor Wèèhnug, wees daarvan verzekerd. Na verwerving ruimt hij de zooi op en rust met de rest op zijn platina lauweren.

Wat ik tot voor kort niet wist is dat de 'weinig-risico-AAA'-groep bij de MBIA's en AMBAC's van deze wereld een hoog percentage van de klanten vormt en dan bedoel ik dat natuurlijk niet in aantallen maar in verzekerde waarde. Wist ik niet, OK, ligt aan mij. Ter vergeving: mijn beroepsverbod, afgegeven door mijn vroegere werkgever, hindert mij in het verkrijgen van belangrijke info, zo ook in dit geval (ik krijg opeens een visioen van Father Damian, bekend uit horror/Halloween-films, die regelmatig tegen veel duister geweld zijn vingers kruiste dan wel zijn kruis toonde, ik bedoel het kruis om zijn nek, you pervert. Soms dus, wil ik weleens Father Damian spelen tegenover HET KWAAD, zijnde mijn vroegere employer).

Hoe gaat dit nu allemaal aflopen.

Een aantal scenario's:

• Men leert: voortaan worden risico's in 'worst case scenarios' als standaard gehanteerd en worden de consequenties daarvan (hoog neerwaarts risico brengt WEINIG op in plaats van veel ten tijde van onrust) geïnternaliseerd bij hen die menen er een slaatje uit te slaan (en dat zijn ALLE mensen die denken dat je met SECURITIZATION, zonder risicoreserve geld kan verdienen, in plaats van dat je er bij inschiet (leg ik nog weles uit).
• Men leert niet: financiële wizz-kids met de bretels bekend uit de film WALL STREET èn uit het boek LIAR's POKER (what's in a name...) blijven zich voordoen als de sufferds die zij zijn, veelal econometrisch opgeleid, DUS geen BAL verstand van de werkelijkheid, maar er wordt naar ze geluisterd door NOG GROTERE SUFFERDS die helemaal nooit wat geleerd hebben, maar bezig zijn geweest zich -conform 'the american dream'- op te werken van de postkamer tot het (financial) vice-presidency van een bedrijf, maar eigenlijk ook niet weten hoe ze met een crisis moeten omgaan (dat leer je namelijk niet in de postkamer, behalve op kerstavond).....

Ik schat dat 'Men leert niet' de winnaar wordt. Ofschoon inmiddels wat aarzelende opmerkingen kunnen worden aangehoord bij 'experts' dat 'laissez faire' in deze crisis misschien toch niet zo'n goed idee is, denk ik dat 'pure capitalism' will prevail. Dat is niet erg handig van die US-cowboys, want:

• Laissez Faire leidt tot het DIREKT nemen van ALLE verliezen, uithuilen en METEEN opnieuw beginnen, Dat vervolgens tienduizenden, honderdduizenden daar (soms gedurende de rest van hun leven) last van hebben ook al is het niet hun schuld is de prijs die je (ehhh? 'JE?) dan dus gewoon betaalt.
• Ingrijpen van FED en overheid leidt tot het matigen van de voor velen negatieve effekten van het probleem. NU is het moment om de teugels aan te halen, sociale vangnetten te construeren of uit te bouwen, leiding te TONEN in plaats van slechts te hebben, maar ja, tis (voor)verkiezingstijd en dat betekent dat je 'je rug recht houdt', nog maar weeres wat belastingkorting regelt en een congressional hearing organiseert, waar NIEMAND begrijpt waar het over gaat (immers, Bernanke spreekt/orakelt) met als consequente consequentie dat men van regeringswege voor de eerste bullet gaat.

Ofwel bullet nr. 1 is correct en zo niet treedt bullet 1 in werking. Daar ben je dan mooi klaar mee, en ik ook (voor vandaag)!

PS: Securitization betekent het op de markt verkopen van (bijvoorbeeld) pakketjes hypotheken, waarvoor dan een bepaalde risicograad wordt 'gegarandeerd'. Omdat die garantie er natuurlijk niet IS, wordt het pakketje verzekerd (bij MBIA, AMBAC en dergelijke), zodat als er wat mis gaat men kan aankloppen bij de MBIAs en de AMBACs. Deze verhulde oplichterspraktijk heeft jarenlanf succesvol gewerkt OMDAT inderdaad geen landsbrede problemen de kop op staken. Nu dit bij de subprime hypotheken WEL het geval is, komt de aap uit de securitization-mouw en blijken er veel te 'veilige' risico's te zijn afgeschilderd voor portefeuilles die dat niet verdienden. Securitization is 1 van de mogelijke invullingen van 'structured finance' produkten. Ook goedemiddag.