Leningen of obligaties, maar ook banken en verzekeraars, worden door speciaal daarvoor bestaande bedrijven gevolgd en van een risico-oordeel voorzien. We spreken over zgn. Rating-agencie
s, zoals Moody's, Standard & Poor en Fitch. Dit zijn de drie 'global players' en ze maken en breken marktpartijen die in risico handelen. Rating-agencies (RA) geven op basis van een 'geheim' model een oordeel mbt het risico van bijvoorbeeld een bank of een obligatie. 'Triple A' is een erg veilig oordeel en dat is in Nederland toegekend aan Rabo. Het kan erger: 'Single A' of B+ of nog erger C-. In mijn oordeel -en dat heb ik al sedert jaren uitgedragen- zijn dit soort oordelen vaak erg inflexibel in de tijd (éénmaal AAA, altijd AAA) of nog erger gewoon incompleet en daardoor verkeerd wegens fouten in de modellering van de RA's. En dat blijft niet zonder gevolgen, zeker niet op dit moment waar iedereen die iets te maken heeft met het verhandelen of verzekeren van leenprodukten erg zenuwachtig is over welke risico's zich binnenkort openbaren. Ik heb al eerder beweerd dat ten tijde van crises alle maatstaven op onweer staan. In een crisis tellen risico's op in plaats van dat ze elkaar dempen.De laatste tijd staan kredietverzekeraars centraal, want als kredietverzekeraars de bij hen verzekerde risico's niet goed hebben ingeschat ontstaat een tsunami van aan elkaar gelinkte ellende. Niet goed ingeschatte risico's leiden dan ten eerste tot rampzalige koersval voor de aandelen van de kredietverzekeraar, maar direkt daarmee in verband tot gelijksoortige ellende bij het bedrijf dat risico's wenste te verzekeren. Dat is nog niet alles, want op basis van herverzekerd (afgedekt) risico, denkt een derde bedrijf dat het zich verzekerende bedrijf 'goed' zit, vertrouwen verdient, hetgeen tot handelsrelaties leidt die inmiddels erg risicovol blijken te zijn. Op deze manier rolt kredietrisico ook bedrijven op die dachten hoogstens erg indirekt met deze risico's verbonden te zijn. Zo kan een hele keten van financiële bedrijven omvallen, waar ergens in kredietportefeuilles een foutief ingeschat risico zit. We noemen dit de indirekte effekten van de incompetentiakredietcrisis.
Intermezzo: Stel dat RA's GOEDE ratings OP TIJD zouden afgeven, wat dan? Grote malheur! Immers, kredietverzekeraars en de krediet verzekerende bedrijven willen van die risico's af. Dat betekent VERKOPEN. 1 keer raden wat er met die verkopen wordt bereikt... Juist! Verliezen dus en gezien het feit dat op de hier bedoelde markten 'trillions of dollars' omgaan, zijn die verliezen geen kattepis.
Maar het kan nog erger, zoals hierboven al is aangeduid: RA's worden geacht de risico's van een 'objektief' oordeel te voorzien. Als deze RA's fouten maken raakt dit de gehele keten van bedrijven die -direkt of indirekt- IETS met deze fout te maken krijgen. Nog erger is het als blijkt dat de modellen van de RA's die gebruikt worden om oordelen af te geven niet kloppen. Ik selekteer een tweetal van die modelfouten (er zijn er nog veel meer):
- Risico's voor of na belasting. RA's geven vaak een oordeel NA belasting bij het te beoordelen bedrijf. En dat kan aardig fout aflopen ten tijde van generieke kredietproblemen. In kabbelwatertijden is er niks mis met NA belasting-oordelen. Een bedrijf boekt -zeker waar het gaat om leenprodukten- zogenaamde belastingvoordelen. Deze belastingvoordelen schroeven de winst NA belasting op met de hoogte van die voordelen. Ook kan het voorkomen dat (vooral bij verzekeraars interessant) de jaarwinst wordt gecorrigeerd met verliezen uit het verzekeringsbedrijf. Dan is er nog de mogelijkheid verliezen in de komende x jaar daarna te mogen compenseren. Allemaal goed en wel totdat de winst van het bedrijf in kwestie verdampt. Dan is er geen belastingvoordeel en -zoals nu- geen mogelijkheid verliezen door de tijd heen te compenseren. Winsten VOOR belasting kunnen ver boven de 60% (nadelig) verschillen van de situatie NA belasting (en dat sluit dus ook grote verliezen in!). En zouden tot een ander oordeel van de RA's leiden ALS die RA's de maatstaf VOOR belasting zou meenemen in haar modellen. Doen ze niet. DUS is het oordeel van RA's struktureel te positief in tijden van crisis (zoals NU)!
- Herverzekeren moet apart geteld worden. Hier wordt bedoeld de situatie van tussen bedrijven bestaande (her)verzekeringen en andere vervlechtingen, die -afhankelijk van de mate waarin bedrijfsrisico's met die van andere bedrijven vervlochten zijn- zeer ernstige verliezen met zich mee kunnen brengen in situaties van crisis. Risico verzekeren is OK als de risico's van het ene deel van de economie verschillend samenhangen met risico's van andere delen van de economie. Echter, ten tijde van crises wijzen, zoals gezegd, alle risico's in dezelfde (neerwaartse) richting en kan een verzekeraar omvallen wegens gebrek aan compenserende risico's. Herverzekeren bij derden maakt het alleen maar erger. Als alle bedrijven last hebben, heeft herzerzekeren ook geen zin meer: van een kale kip.......
We zien een ramp.
Past er eeen AAA-rating bij een bedrijf dat zijn marktwaarde het laatste jaar met 90% heeft zien afnemen, dat nauwelijks dividend uitkeert en nog wat meer ellende gaat meemaken in de nabije toekomst? Is het gek dat Berkshire Hathaway (het Warren Buffet-bedrijf) geïnteresseerd is in dit soort 'gevalletjes'?
Volgens RA's kan zo'n AAA-rating wel! Met zulke RA's als hoeders tegen neerwaarts risico's heb je geen verzekering meer nodig. Je kunt je abonnement bij hen gelijk opzeggen (scheelt in de verliezen) en beter maar meteen faillissement aanvragen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten